Początek działalności huty wiązał się z obecnością na granicy Załęża i Dębu kuźnicy załęskiej, na terenie której została w późniejszym czasie wybudowana huta. Kuźnica ta funkcjonowała już w XV w. W późniejszym czasie została przerobiona na tartak i ponownie uruchomiona w latach 1647-1650. Została ona zamieniona w 1734 r. w młyn

Na obszarze dawnej kuźnicy, w 1823 r. John Baildon zainicjował budowę pudlingarni. Była ona wówczas drugim tego typu zakładem w Europie. Pudlingarnia została wyposażona w cztery piece pudlowe opalane węglem oraz walcownię żelaza sztabowego. Produkowała ona pręty walcowane. W 1846 r., po śmierci Johna Baildona, pudlingarnia przeszła na własność dwóch mieszczan - J. Domsa i A. Wenzla, co było pierwszym przypadkiem w Prusach, gdzie huta była własnością mieszczan. W 1854 r. huta wytwarzała 36 tys. cetnarów wyrobów walcowanych oraz zatrudniała 180 robotników.

W okresie 1863-1864 huta była nieczynna. Została ona uruchomiona w 1865 r. po jej zakupie przez Wilhelma Hegenscheidta, który nadał wyrobom hutniczym znak BHH (prawdopodobnie od Baildon Hütte Hegenscheidt). W tym czasie, pod dyrekcją Wilhelma Kollmanna, w latach 1868-1871 walcownię rozbudowano o cztery zespoły walcownicze.

W 1887 r. huta przeszła na własność Oberschlesische Eisenindustrie A.G. für Bergbau und Hüttenbetrieb w Gliwicach. Cztery lata później uruchomiono 3 piece martenowskie o pojemności 12 ton, a w 1894 r. czwarty piec o pojemności 20 ton. Na początku XX w. w hucie zainstalowano pierwszy na Górnym Śląsku piec indukcyjny, umożliwiający produkcję stali narzędziowych, stopowych i szybkotnących. W 1906 r. rozpoczęto produkcję prętów kutych, a w 1908 r. wyrób wierteł ze stali szybkotnących.

Na przełomie XIX i XX w. hutę rozbudowano. W miejscu wysuszonego stawu załęskiego wzniesiono hale produkcyjne i budynki administracyjne dla nowych wydziałów, w tym budynek dyrekcji. Dzięki tym inwestycjom i oferowanym przez zakład nowym produktom Huta Baidon była przed I wojną światową jednym z czołowych producentów stali na Górnym Śląsku

Żeton narzędziowy z XIX wieku z Huty Baildon. W 1856 roku hutę od Szkota Johna Baildona odkupił Wilhelm Hegenscheidt i ustanowił znak towarowy BHH ( Baildon Hutte Hegenscheidt)